Bagan

Hallo familie en vrienden.

Omstreeks 11:30 kwamen we aan in het station van Bagan.  Taxidrivers probeerden bij alle afstappende westerlingen hun taxi aan te bieden.  De prijzen lagen zeer hoog in vergelijking met Yangon, dus we probeerden af te dingen.  De 1e prijs was 15000 kyat (tsjat) en we zijn uiteindelijk ingestapt voor 10000 kyat (ongeveer 7 euro), wat nog veel was voor de relatief korte afstand.

Voor Davids verjaardag hadden we een iets luxueuzer hotel geboekt dan gewoonlijk met een mooi zwembad erbij.  David haalde eerst wat slaap in, want hij was nu al wat ouder ondertussen J.  Toon, Janne en mama genoten de hele namiddag van zon en waterpret.

De volgende ochtend verhuisden we naar het Manisanda Hotel, enkele straten verder.  Iets minder luxueus, maar zo veel gezelliger.  We mochten enkele uren vroeger inchecken in de kamer zonder dat daar iets meer voor aangerekend werd.  Nadat alle bagage een plaatsje kreeg in de kamer trokken we onze stapsandalen aan.

We vertrokken op een verkennende wandeling doorheen de straatjes rond ons hotel.  We kwamen uiteindelijk aan onze eerste pagode van Bagan,de Lawkananda Pagode.  De kindjes ervaarden voor de 1e maal hoe warm tegels wel kunnen worden in de zon.  Ze ontweken al vlug de zwarte stenen en maakten er een spelletje van om van bleke tegel naar bleke tegel te lopen of te springen.  Terwijl David enkele kiekjes nam van de pagode aan de Ayeyarwaddy rivier, werden er ook weer veel selfies genomen met de kinderen, …

Op terugweg stopten we aan een klein winkeltje waar Nele teenslippers kocht voor 4000 kyat (= 2,8 euro).  Een vrouw heeft nooit genoeg schoenen J.  Wat verder brachten we een bezoek aan een lakhuis, het ambacht waarin Bagan gespecialiseerd is.  Ze demonstreerden hoe potjes gelakt worden en hoe men de fijne tekeningen in verschillende kleuren in verschillende lagen aanbrengt.  Toon en Janne kregen elk een onbewerkte bamboe armband en een gelakt uilenpotje cadeau.  We voelden ons nu wel moreel verplicht om iets te kopen.  Het werd een zwart potje met gouden bloemmotief. 

Een beetje verder dronken we een Myanmar-biertje in een gezellig uitziend voortuintje.  Naast een klein restaurantje was het ook een soort van boeking-kantoor.  Je kan ze hier overal vinden langs de straat.  Bij deze vriendelijke dame, ze bleek de zus van onze hotelmanager, boekten we transport voor de volgende dag.

Bagan (ook wel Pagan genoemd) is één van de vroegere hoofdsteden van Myanmar en werd gesticht in 849 na Christus.  Het was de hoofdstad van het Paganrijk, waar boeddhisme de belangrijkste godsdienst was.  Nu vind je nog steeds meer dan 4400 tempels en pagodes verspreid over een gebied van 42 km²… dus niet te doen te voet.  Om deze tempels te bezoeken konden we kiezen uit verschillende transportmogelijkheden: paard en kar, taxi, brommer, e-bike en fiets.  Aangezien paard en kar te traag ging, een brommer / e-bike te gevaarlijk leek en de fiets geen kinderzitje had, werd het een taxi.

Om 5u15 werden we, elk voorzien van een hoofdlamp en een dikke trui, aan ons hotel opgepikt door een blinkende witte taxi.  Op onze vraag werden we naar de minder bekende Lawkaoushang tempel gebracht.  We kwamen als één van de eersten aan, maar waren duidelijk niet de enigen die gelezen hadden dat dit een “rustige” plek is om naar de zonsopgang te kijken.  Voor we naar het dak van de tempel konden klimmen moesten we de sleutelbewaarder van de tempel een donatie geven.

Tegen 06u30 stak de zon haar kopje boven de horizon.  Toen werd heel duidelijk waarom Bagan een topbestemming was: de zon deed de mist tussen de tempels oplossen waardoor er steeds meer zichtbaar werden in de vlakte rondom ons.  Daarnaast verschenen er een twintigtal luchtballonen aan de horizon wat het een adembenemend tafereel maakte.  We hadden er reeds veel foto’s van gezien, maar we vonden het beiden mooier dan verwacht.

De driver bracht ons terug naar het hotel voor ons ontbijt en pikte ons daarna terug op.  We zouden de tempels in New Bagan en Nyaun U bezoeken.  De tempels in het ommuurde Old Bagan hielden we voor de volgende dag.  Het zou een druk programma worden vandaag:

• Shwe Zi Gone pagode :
  Een groot complex met een gouden pagode omgeven door vele kleine pagodes en tempeltjes.  De gouden koepel was jammer genoeg niet zichtbaar, hij was ingepakt en verstevigd met een bamboestelling na de aardbeving in 2016.  Vele tempels en pagodes waren beschadigd geraakt en mochten sindsdien niet of slechts gedeeltelijk beklommen worden voor de veiligheid van de mensen, maar ook om geen verdere schade aan te brengen.
   
• Htilominlo tempel: Tempel uit laat-Birmeese stijl met een top die lijkt op een maïskolf.
   
• Anandatempel: 
  Onze favoriete tempel van de dag.  Deze sierlijke witte tempel met gouden top was al gedeeltelijk gerestaureerd, dit met steun van de Indische overheid.  Binnenin vonden we oneindig veel Boeddhabeelden.  De vier grote gouden Boeddha’s waren de mooiste van Bagan, of dat vonden wij toch.
  
  We bezochten deze tempel elk om beurt, want Toon en Janne waren in de taxi in slaap gevallen.  Onze driver was zo lief om de motor te laten draaien, zodat onze kroost kon slapen in een auto met airco.

• Myin Kabar Gubyaukgyi & Myazedi tempels:
  Toon en Janne waren nog steeds hun batterijen aan het opladen, dus namen wij snel een kijkje in deze tempel met muurschilderingen.  Er werd gevraagd binnen geen foto’s te nemen, maar de muurschilderingen zelf kon je gewoon aanraken als je wou.  De staat van de schilderingen was niet denderend, maar gaf wel een idee van hoe het ooit was.
   
• Shwe San Daw pagode:
  Tegen 13 uur maakten we Toon en Janne wakker, 2 uur slaap vonden we wel genoeg als compensatie voor het vroege opstaan deze morgen.  Bij een klein eetstalletje, aan de voet van de Shwe San Daw, lieten we de kindjes een bord vettige frietjes eten (gebakken in de wok).  Daarna hadden ze genoeg energie om de steile trappen te beklimmen.  Deze vierkante tempel bestaat uit vijf verdiepingen, waarvan er sinds de aardbeving slechts vier beklommen mogen worden.
  
  De trappen waren zo steil dat Janne en mama slechts tot de tweede verdieping gingen.  Iedere trede was hoger dan Janne haar knie, dus dit was voor haar knap lastig.  Toon was vastberaden om tot de vierde te gaan en sleurde papa mee in zijn kielzog.  Het uitzicht was de klim meer dan waard.
  
  We kozen ervoor om langs de schaduwkant te klimmen, want in de zon waren de stenen te warm voor onze tere voeten.  Met een serieus ei in de broek, brachten we samen de kindjes veilig naar beneden.
   
• Dhammayanghi tempel:
  Dit is de grootste tempel van Bagan, hij lijkt op de Maya-tempels van Mexico.  Voor de aardbeving beklommen grote groepen toeristen deze tempel voor de zonsondergang, maar dit mag nu niet meer van de overheid.  Onze taxi-driver wist te vertellen dat de toeristen nu massaal gebracht worden naar een kleinere tempel, de North Guni.  Was dit nu net de tempel waarop wij wilden gaan zitten voor de zonsondergang omdat het daar veel rustiger zou zijn …
   
• Pya Tha Da tempel:
  Onze driver stelde voor om vanop deze tempel naar de zonsondergang te kijken, hier trekken ’s avonds vooral veel locals naar toe.  We waren ruim op tijd.  Hierdoor konden we een zitplaats versieren op de muur van de bovenste verdieping, met daaronder een terras op de lagere verdieping (veiliger).  Nog voor de zon aan de horizon verdween, verdween ze in een stofwolk.  Niet onze mooiste sunset …

De volgende ochtend was David opnieuw vroeg uit de veren.  Hij had een e-bike, een elektrische bromfiets, gehuurd om in het donker naar de Shwe San Daw te rijden voor sunrise.  In alle vroegte, gewapend met fototoestel en hoofdlamp, beklom hij de steile trappen naar de vierde verdieping.  Minder vroege vogels moesten genoegen nemen met lagere verdiepingen of zelfs een plekje aan de achterzijde van de tempel (m.a.w. geen zonsopgang e zien).  Opnieuw gooide een stofwolk roet in het eten, want de zon was al vrij hoog voor ze zichtbaar werd.  Ook van luchtballonnen was die morgen geen sprake. 

Toen David terug in het hotel aankwam, was hij vol lof over de e-bike die hij had gebruikt.  Nele had ooit beweerd dat ze nooit meer op een brommer zo kruipen, maar David overtuigde haar om het toch eens te proberen.  De e-bikes waren vrij licht, haalden maximaal 30 km/u en waren makkelijk te besturen.  Toon en Janne waren enthousiast over de proefrit en hielden zich stevig aan ons vast.  We besloten 2 e-bikes te huren tot na sunset. 

De kindjes kregen elk een helm op en we vertrokken op verkenning naar Old-Bagan.  Voor we tempelstops hielden boekten we 4 bustickets naar Inle-lake voor de volgende dag.  Na enkele telefoontjes kregen David en Toon een zitplaats op de eerste rij (reisziekte-preventie). 

De eerste tempel die we bezochten was de Thatbyiyu, de hoogste tempel van Bagan.  Daarna toerden we wat rond en stopten in een haventje waar we informeerden naar de kostprijs voor een boottrip bij sunset. 

Toen we in de buurt iets dronken, haalde de bazin een blok thanaka-hout tevoorschijn. Ze wilde Janne en Nele op z’n Myanmarees schminken.  Thanaka is een lichtgele stof die mannen, vrouwen en kinderen in Myanmar als bescherming tegen zonnebrand en als cosmetica hun gezicht smeren.  Het wordt gemaakt van de schors van de thanakaboom. De schors wordt op een steen tot poeder vermalen en vermengd met water tot een papje. Na het aanbrengen op het gezicht droogt de thanaka uit tot een hard laagje.  Sommige vrouwen versieren de thanaka met fraaie motieven.  Janne begon echter te huilen toen ze het papje op haar wangen kreeg en het moest er onmiddellijk terug af.  Nele wreef haar thanaka af van het moment dat we uit het zicht waren van de dame.  Ze was bang dat haar wangen niet zouden bruinen.

’s Middags aten we een typische Myanmarese maaltijd.  We vonden een restaurantje waar nog touristen zaten te eten.  We kregen wel 15 verschillende potjes met verschillende “tapas” in.  Bepaalde zaken waren super lekker en herkenbaar: aardappelen, bloemkool, ….  De Birmaanse keuken is eigenlijk niet pikant.  In andere potjes zaten echter ook zaken die we niet herkenden.  Bepaalde lekker van smaak, anderen lustten we helemaal niet.  Blijkbaar lusten we niet zo erg tamarind.  De kindjes aten elk een bord witte gestoomde rijst en de verplichte proevertjes die we ze gaven.  Toon en Janne waren niet zo wild van onze lunch J

In de namiddag hielden we siesta op een mini zandstrandje met vier bamboo tafeltjes en stoelen erbij.  Toon en Janne rolden van de zandheuvel richting het water, ze maakten zandtaartjes terwijl wij in alle rust genoten van een Myanmar-biertje.  Een uur later zagen ze eruit als zandmonstertjes, maar ze hadden de tijd van hun leven.  De uitbater, super vriendelijk en met een oprechte glimlach, vertelde dat hij ook boten verhuurde voor sunset.  We twijfelden wel even of we wel bij hem zouden huren, want de andere haventjes die we aandeden lagen allemaal een stukje dichter bij ons hotel.  We hadden wat schrik om in het donker te rijden met de kindjes achterop.  Hij vertelde ons dat het soms knokken was om zijn boot te verhuren in het regenseizoen.  Vooral omdat hij het verst buiten Old-Bagan lag.  Onze sympathie voor deze man won het van onze schrik en we beloofden om bij hem een boot te huren. 

Op onze e-bikes snorden we nog naar de Bu Paya, een kogelvormige pagode aan de oever van de rivier.  Na dit blitsbezoek, we hadden al een overdosis pagodes gehad, keerden we terug naar het kleine strand.  We stapten aan boord van een boot helemaal in hout, de mooiste van alle boten die we die avond zouden zien.  Na een half uurtje varen werden de motoren stil gelegd en konden we genieten van de zonsondergang op de Ayeyarwaddy rivier.

In het duister keerden we op onze e-bikes terug naar ons hotel.  Janne bezorgde mama grote schrik door te bewijzen dat ze overal in slaap kon vallen.  Zo sliep ze al in het vliegtuig, in de auto, in de trein, op een boot, in een fietskar en nu ook achterop de e-bike.

Toon en David gingen nog snel boodschappen doen voor ze hun e-bike terugbrachten.  Er werd ons verteld dat de minibus, die we de dag nadien zouden nemen, gedurende de zes uur durende rit geen eetstop zou houden.

De volgende ochtend hadden we een “breakfast with a view” op het dakterras van het hotel.  Vele luchtballonen sierden de lucht tijdens zonsopgang.  Om 8u30 pikte een minibusje ons op aan het hotel.  Daarin was plaats voor 13, maar het was niet volboekt.  Toon en papa moesten zich de laatste drie uur concentreren op de weg want die ging door de bergen.  Janne keek een filmpje op haar tablet en mama kon lezen naar hartenlust.  Een groot voordeel van het kiezen voor een minibus was dat we met onze bagage afgezet werden aan onze eigen guesthouse.  Grote bussen stoppen aan een centrale bushalte en vandaar moet je terug een taxi zien te regelen naar je hotel. 

Momenteel zitten wij al aan het strand in Cambodja en proberen we wat bij te benen met de reisverslagen.

Groetjes van ons vieren!